
Iratxe Fresneda Delgado
Kazetaria, irakaslea, ikertzailea eta zinemagilea
(Arrigorriaga, Bizkaia. 1974)
Ikus-entzunezko Komunikazioan doktorea eta UPV/EHUko Ikus-entzunezko Komunikazio Saileko irakaslea 2004az geroztik, Generoa, Irudia eta Identitatea eta Gidoigintza II ez-fikzioa irakasten du. Irakasle bisitaria izan da Nevada (AEB), Lund (Suedia) eta Toulouse II (Frantzia) unibertsitateetan, eta han ere bere sormen zinematografikoa ikertu eta garatu du.
Txikitatik irratiz, telebistaz eta liburu pilaz inguratuta bizi izan da. Telebistan, La clave (1976-1993) edo La bola de cristal (1984-1988) ikusten ditu, eta Europa iparraldeko telesailekin gogotsu dago. Horrek guztiak idazle, gidoilari, zinema kritikari, hainbat hedabidetako kolaboratzaile eta irakasle gisa diziplina anitzeko lanera eramaten du. Bere hastapen profesionalak EITBri lotuta daude, batez ere irratian. Bere zinefilia Aitzol Aramaiori eta bere Terminal-ari (flb. 2002) esker hedatzen da. Irratiak, unibertsitateak eta ikerketa izpiritu horrek Lars von Trier sakon aztertzera eraman zuen [Fas Cineclub-en eraginez izan zela dio], eta, beraz, doktoretzan Lars von Trierren ikus-entzunezko lanetako emakumezko pertsonaiak aztertu zituen, eta horrek ere ipar argi hartaz ‘maitemindu’ eraman zuen.
Eragin eta ikerketa horiek guztiek fruituak eman zituzten 2016an Irrintziaren ohiartzunak filma zuzendu zuenean, bere opera prima, Mirentxu Loyarte zinemagileari buruz. Horrela hasi zen 'Memoriaren trilogia'-ren ideia. Aipatutako iparraldeko argiak erakarrita, bere bigarren film luzea, pertsonalagoa eta esperimentalagoa, jaiotzen da, Lurralde hotzak (2018). Eta triangelua itxiz, urteak geroago, Tetuán (2022) pertsonala eta hunkigarria ere sortu zen. Buruan sortzen zaizkion proiektuak, lehenago edo beranduago pantailetan kaleratuko direnak, horietako bat Errotatiba da (flb. 2024) Zer izango den hurrengoa?...auskalo!
Fasera bisitak:
2560 Saioa 2025/04/29 Azken erromantikoak / Errotatiba (flb)
2409 Saioa 2021/01/19 Lurralde hotzak
2289 Saioa 2017/06/13 Irrintziaren ohiartzunak
2238 Saioa 2016/03/01 Phoenix (kaz)
2129 Saioa 2013/03/12 Alps (kaz)
2055 Saioa 2011/03/08 Lola Montes (kaz)
1711 Saioa 2004/01/20 In this world (kaz)
Oinarrizko filmegintza: Errotatiba (flb, 2024), Tetuán (2022) · Bigarren sexua (z) collage (flb, gidoigile eta ekoizlea, 2020) · Lurralde hotzak (2018) · Irrintziaren oihartzunak (2016)